Waar zouden we zijn zonder landkaart? Nu het vakantieseizoen is aangebroken, trekken we er zelden op uit zonder navigatie: Google Maps en de navigatie in de auto wijzen ons de weg. De Grieken waren belangrijke grondleggers van de cartografie. De eerste landkaart uit de Griekse oudheid is die van Anaximander, een van de natuurfilosofen uit…
De wens om ongewenste zwangerschappen en geslachtsziekten te voorkomen bestond ook bij de Grieken en Romeinen. Die gebruikten condooms van geitenblaas en volgens sommigen ook van schapendarmen. Het condoom van geitenblaas heeft zich zelfs een bescheiden plaats verworven in de Griekse mythologie. Minos, de koning van Knossos op Kreta, ging gebukt onder een vloek die…
Zomer, dat betekent ijs. Dat was in de klassieke oudheid niet anders – al was het genieten van een ijsje voorbehouden aan een kleine groep bevoorrechten. Van de Griekse heerser Alexander de Grote werd gezegd dat hij tijdens zijn veroveringen slaven de bergen in stuurde om ijs naar beneden te halen, maar dan vooral om…
‘Ook gij, Brutus?’. Het zijn de famous last words van Julius Caesar, uitgesproken nadat hij had gezien dat zijn protégé Brutus hoorde tot de samenzweerders die hem vermoordden. Of… uitgesproken? Het citaat in deze vorm is van William Shakespeare, die het optekende in zijn toneelstuk Julius Caesar. Romeinse bronnen vertellen dat Caesar in werkelijkheid zou…
De Romeinen, met hun praktische inslag, waren de klassieke meesters van de wegenbouw. In 312 voor Christus legden ze hun eerste grote weg aan: de beroemde Via Appia die leidde van Rome naar de zuidelijke stad Brindisi (Brundisium). Eeuwen later hadden de Romeinen een wegennet aangelegd van tienduizenden kilometers. Ook Nederland had belangrijke Romeinse wegen:…
Bijna alle planeten in ons zonnestelsel ontlenen hun naam aan goden uit de klassieke oudheid. Van de zon af zijn het achtereenvolgens: – Mercurius (Hermes): god van de handel, reizigers en winst, zijn naam is mogelijk afgeleid van het woord mercator (koopman); – Venus (Aphrodite): godin van de liefde; – Aarde, ofwel Gaia: de Griekse…
Met de zomer in aantocht grijpen we weer graag in de schoenenkast naar onze sandalen. Die hebben we te danken aan de Grieken. In het Mediterrane klimaat was de sandaal tweeduizend jaar geleden gemeengoed. Zelfs de Griekse goden zijn vaak afgebeeld met sandalen aan. Slaven en kinderen liepen vaak op blote voeten. De eenvoudige versie…
Phaethon komt de twijfelachtige eer toe dat hij niet in de eerste plaats bekend is vanwege zijn heldendaden, maar vanwege een ongeluk. Phaethon was de zoon van de zonnegod Helios, die elke dag in de zonnewagen reed en zo verantwoordelijk was voor het daglicht. ’s Ochtends begon hij zijn rit in het oosten, ’s avonds…
Het is weer de tijd van schooltassen aan de vlaggenstok: door het hele land zien middelbare scholieren hun gezwoeg in de examentijd beloond met een diploma. In de klassieke oudheid hadden die woorden een heel andere betekenis: scholing was iets voor de elite en iets dat leek op openbaar onderwijs was in de verste verte…
Wie wel eens een e-mail beantwoordt, is ermee bekend. Wanneer je reageert op eerder mailbericht over bijvoorbeeld een vergadering, wordt het onderwerp ‘re: vergadering volgende week’. Sommigen denken dat dit staat voor de afkorting van reply: antwoord. De echte uitleg is meer klassiek. Re is latijn! Het tweeletterwoord betekent ‘inzake’ en is een verbuiging van…
Deze website is onderdeel van de Vereniging Classici Nederland en gerealiseerd door X11 Creatie.